Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

ΣΤΟΧΑΖΕΤΑΙ Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ;

Στάθης Γουργουρής

Ενα πολλαπλά ενδιαφέρον κείμενο για τη λογοτεχνία και το μύθο σε μια αντιμυθική εποχή.


Βρισκόμαστε στο κεφάλαιο Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΟΝΗ και στο υποκεφάλαιο Αντί-γονή (σελ. 252), όπου ο συγγραφέας με τη βοήθεια του κειμένου του Καστοριάδη "Αισχύλεια ανθρωπολογία και Σοφόκλεια αυτοδημιουργία του ανθρώπου" καταδεικνύει την ανάγνωση του Χάιντεγκερ προς έναν κόσμο ήδη εκεί, όπου το Είναι θα έρθει αντιμέτωπο με την ίδια του την εκκάλυψη ως "άπορο: ένα ατυχές και αδιέξοδο απόσπασμα που εσκεμμένα διαστρέφει την αρχαιοελληνική σκέψη".


Από την άποψη της αρχαιοελληνικής σκέψης, έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται στην ποιητική κληρονομιά του Σοφοκλή, αυτός ο αβυσσαλέος κύκλος, όπου η δημιουργία συν-πίπτει με την ετερότητα (το πεδίο του εδιδάξατο), μας επιτρέπει  να συλλάβουμε, έστω και φευγαλέα, την ιδιαίτερη εκείνη ώση που οδήγησε μια κοινωνία να (επανα)συλλάβει τον εαυτό της στη μήτρα του δήμου και όχι σε εκείνη της φυλής. Σε αυτό το επίπεδο της ριζικής φαντασιακής θέσμισης, υφίσταται μια προ-λογική "θέληση"  σε ό,τι ο Σοφοκλής αποκαλεί αστυνόμους οργάς: οι θεσμοί δεν μπορούν να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν χωρίς το πάθος του πράττειν.
Το αθηναϊκό θέατρο είναι ένας ριζικός φαντασιακός θεσμός που δραματοποιείτο πεδίο μεταξ'υ των θεσμιζόντων παθών και των θεσμισμένων κανόνων (νόμων), πεδίο το οποίο ορίζεται από τη βαθιά συνύφανση και αγωνιστικότητα της φύσης τους. Αυτό το στοιχείο συνδέει αξεδιάλυτα την τραγωδία με την πολιτική...(σελ. 254 κ.ε.)